Έρχεται το Πάσχα για άλλη μια χρονιά και η πρώτη σκέψη όλων είναι το πόσο πρόκειται να φάμε σε οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις, τι λαμπάδα θα κρατήσουμε στην εκκλησία, να προσέξουμε να μην κάψουμε τα μαλλιά κάποιας κυρίας που έχει δημιουργήσει σύννεφο από εύφλεκτο σπρέι γύρω από το κεφάλι της, και να στεφτούμε νικητές στους αγώνες πασχαλινών αυγών.
Το Πάσχα, όπως ξέρουμε όλοι, είναι η μεγαλύτερη γιορτή της Ορθοδοξίας. Πώς και πότε όμως διαμορφώθηκαν οι εορτασμοί με την τωρινή τους μορφή; Ας απαντήσουμε σε μια σειρά από καίρια ερωτήματα αναφορικά με τους εορτασμούς της Μεγάλης Εβδομάδας στην Ελλάδα, αλλά και στον κόσμο, τα οποία ξέρουμε ότι δεν σας αφήνουν να κοιμηθείτε τα βράδια.
Από που βγαίνει η λέξη Πάσχα;
Παρόλο που το Πάσχα το νιώθουμε σαν την κατεξοχήν ελληνική γιορτή, η λέξη Πάσχα δεν είναι καθόλου ελληνική. Αποτελεί απόρροια της αραμαϊκής λέξης πασ'ά και του εβραϊκού πεσάχ. Την ίδια στιγμή, το αγγλικό Easter είναι κληρονομημένο από την παγανιστική θεά του φωτός και της αυγής των Σαξόνων, Eastre. Οι Σάξονες της Βόρειας Ευρώπης γιόρταζαν με λατρευτικές τελετές προς τιμήν της, τον ερχομό της άνοιξης.
Γιατί τα αυγά συμβολίζουν το Πάσχα;
Η ανταλλαγή αυγών, αλλά και το ίδιο το αυγό αποτελεί σύμβολο αναγέννησης και δημιουργίας. Επομένως, σε πολλές χώρες του κόσμου το αυγό συμβολίζει την ανάσταση του Ιησού και ανταλλάσσεται το Πάσχα ως ευχή για καλή τύχη.
Τι σχέση έχει το κουνέλι με τα αυγά και το Πάσχα;
Το πασχαλινό κουνέλι αποτελεί έθιμο της προχριστιανικής Γερμανίας και εντοπίζεται εκατοντάδες χρόνια πριν. Ο λαγός αποτελούσε σύμβολο της παγανιστικής θεάς της Άνοιξης και της γονιμότητας. Συμβολίζει, λοιπόν, για ακόμα μια φορά την άνθιση της φύσης και την αναγέννηση, όπως ακριβώς και τα αυγά.
Γιατί ψάχνουμε κάθε χρόνο πότε πέφτει το Πάσχα;
Το Πάσχα ήταν πάντα συνδεδεμένο με την άνοιξη και η ημερομηνία του καθορίζεται από το σεληνιακό ημερολόγιο, γι αυτό κι αλλάζει ημερομηνία κάθε χρόνο. Ορίζεται, λοιπόν, κάθε χρόνο την πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της άνοιξης, μετά δηλαδή από την 21η Μαρτίου, που θεωρείται ότι ξεκινάει επισήμως η εποχή.
Μερικά παράξενα έθιμα για το Πάσχα στην Ευρώπη
Ξέρατε ότι στο μεγαλύτερο κομμάτι της Γερμανίας απαγορεύεται ο χορός δημοσίως τη Μεγάλη Παρασκευή;
Ακόμα και στο Βερολίνο, την πρωτεύουσα της αχαλίνωτης διασκέδασης, ο χορός περιορίζεται κάθε χρόνο τέτοια μέρα από σεβασμό στο συμβολισμό της.
Στη Νορβηγία το Πάσχα είναι συνδεδεμένο με ιστορίες θρίλερ. Το έθιμο ξεκίνησε τυχαία και αρκετά πρόσφατα, μέσα από τη διαφήμιση ενός βιβλίου θρίλερ στο εξώφυλλο μιας εφημερίδας. Οι αναγνώστες θεώρησαν τη διαφήμιση αληθινή περίπτωση εγκλήματος. Έκτοτε, με κάποιο περίεργο τρόπο οι περισσότεροι άνθρωποι διαβάζουν κάποιο αστυνομικό βιβλίο τις ημέρες του Πάσχα.
Στη Νοτιοδυτική Γαλλία, κάθε χρόνο τη Δευτέρα του Πάσχα οι κάτοικοι μαγειρεύουν μια τετάστια ομελέτα με 4.500 αυγά από την οποία τρέφονται τουλαχιστον 1.000 άτομα. Η παράδοση αυτή ξεκίνησε από μια επίσκεψη του Ναπολέοντος στην περιοχή, ο οποίος έκανε στάση τέτοια εποχή και έφαγε ομελέτα σε κάποια μικρή κωμόπολη.
Παντού στον κόσμο, σύμφωνα με έρευνες που γίνονται κάθε χρόνο η κατανάλωση γλυκών τις ημέρες του καθολικού Πάσχα είναι πολλαπλάσια κατ'αναλογία με αυτήν των ημερών των Χριστουγέννων, όσο κι αν σας φαίνεται απίστευτο. Επομένως, μόνο εμείς στην Ελλάδα, έχουμε συνδυάσει το Πάσχα με κατανάλωση απίστευτων ποσοτήτων κρέατος. Άλλωστε, οι έρευνες έδειξαν ότι ένα στα δύο παιδιά στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσιάζουν συμπτώματα στομαχικών διαταρραχών από την υπερκατανάλωση γλυκών αυτές τις μέρες.
Παράξενα ελληνικά έθιμα για το Πάσχα, για όσους ψάχνουν ακόμα πασχαλινό προορισμό
Σίγουρα όλοι ξέρουμε για το διάσημο Κερκυραϊκό Πάσχα, και τον πασίγνωστο Ρουκετοπόλεμο στη Χίο. Αλλά εμείς βρήκαμε να σας μιλήσουμε για κάποια λιγότερο γνωστά, αλλά εξίσου ενδιαφέροντα πασχαλινά έθιμα σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.
Στη Βόρεια Ελλάδα σε διάφορες περιοχές, οι κάτοικοι οπλίζονται με 30 κόκκινα αυγά ο καθένας και ξεκινούν τις λεγόμενες «Αυγομαχίες».
Νικητής είναι προφανώς εκείνος που στο τέλος θα μείνει με τα λιγότερα σπασμένα αυγά.
Στην Κω οι κάτοικοι παίρνουν μεγάλα παλιά κλειδιά και τα γεμιζουν μπαρούτι. το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, μετά την Ανάσταση χτυπούν με αυτά τους τοίχους κάνοντας όσο το δυνατόν περισσότερη φασαρία.
Στο Λεωνίδιο Αρκαδίας το βράδυ της Ανάστασης παιδιά από τις πέντε ενορίες της περιοχής πετάνε στον ουρανό χρωματιστά φωτεινά αερόστατα δημιουργώντας μια πανέμορφη εικόνα και έναν έναστρο ουρανό.
Τέλος, στην Καλαμάτα, υπάρχει ο γνωστός Σαϊτοπόλεμος ή αλλιώς διαγωνισμός των «μπουλουκιών», ένα έθιμο που κρατάει από την περίοδο του 1821 και του απελευθερωτικού αγώνα. Οι συμμετέχοντες, ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές και κρατώντας σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, ξεκινούν να «πολεμούν μεταξύ τους».
΄Οπου και να είστε φέτος το Πάσχα, μη ξεχάσετε τις λαμπάδες σας, την καλή σας διάθεση και φυσικά ένα καλό βιβλίο για να συνοδέψει τη σόδα σας, για καλύτερη χώνεψη.
Κι αν ακόμα ψάχνετε τη λαμπάδα για το βαφτιστήρι σας, μην ανησυχείτε, θα τη βρείτε εδώ!!
Καλές γιορτές σε όλους!
